Waarom het wél helpt als je discriminatie meldt
Discriminatie melden: wat het kan opleveren voor jou én de ander
Discriminatie is een hardnekkig probleem in onze samenleving. Veel mensen ervaren het, maar slechts een klein aantal meldt het. Waarom? Blijkbaar denken mensen vaak dat het toch niets zal opleveren. In dit artikel leggen we je uit waarom het wel degelijk zin heeft om discriminatie te melden. Wat het oplevert voor jezelf, en hoe het kan bijdragen aan een betere samenleving.

“Discriminatie melden? Wat heb je daar nou aan? Wat levert het op?”
Bewustzijn vergroten
“Soms hebben mensen al zo vaak iets meegemaakt, dan zijn ze het al gewend, en het al beu. Ze verwachten gewoon niet meer dat het iets oplevert als ze proberen om er iets aan te doen. Als we dáár toch iets aan kunnen veranderen, aan dat bewustzijn — dat zou toch heel mooi zijn,” zegt Luciano Dundas, onderzoeker, coördinator en klachtenconsulent bij Discriminatie.nl Den Haag.

Een publieke figuur, vele meldingen, echte impact
“Ik moet ook denken aan de toenmalige melding van rapper Typhoon over etnisch profileren door de politie. Samen met heel veel meldingen daarover van andere mensen in het land, heeft dat wél gezorgd voor een verandering in het protocol van de landelijke politie over waarom en wanneer je iemand mag staande houden. Dat protocol heet het Handelingskader professioneel controleren.”
“Je brengt dus ook een verandering in beleid teweeg, én in bewustwording — soms op landelijk niveau en soms plaatselijk. En daarmee dus ook verandering in gedrag. En dat is écht niet niks.”
Er zijn drie belangrijke redenen waarom het doen van een melding wél zinvol is, als je discriminatie ervaart of er getuige van bent.
1. Iemand neemt de tijd en luistert naar je verhaal

Uit onderzoek én ervaring blijkt dat mensen bij een naar voorval vaak in eerste instantie vooral behoefte hebben om naar geluisterd te worden. Om erkend te worden in hun ervaring. Het blijkt dat het vaak al iets helpt als er iemand naar je luistert.
De opluchting van gehoord te worden
Luciano: “Ik had laatst nog iemand aan de lijn. Die had een melding over een buurman die zijn televisie erg hard zette tijdens het kijken naar Max Verstappen. De meldster, van Surinaams-Hindostaanse komaf, vroeg of de TV wat zachter kon.
Het antwoord van de buurman was: ‘Ik luister niet naar jou, hoezo zou ik luisteren naar zo’n bruine Surinaamse […].’ Een aangifte zou niet veel opleveren zonder verdere bewijzen of getuigen. Maar ze was wel heel blij dat ik naar haar had geluisterd. Het luchtte toch op een bepaald niveau op.”
Soms kom je al luisterend, en in gesprek, ook tot ideeën die je verder kunnen helpen.
Actief luisteren en meedenken brengt je verder
“Er was een homoseksuele man die werd lastiggevallen op straat. Hij vluchtte een coffeeshop in om aan zijn belagers te ontkomen.” vervolgt Luciano.
“Maar zonder naam of heel duidelijk signalement, kun je geen aangifte doen.
Wat mij ook bekend was over deze meneer; hij was werkzaam bij het COC (LHBT-belangenorganisatie, red.), en had daar best een positie. Ik legde hem uit: ‘Wat je ook zou kunnen doen, naast een melding maken; is om te kijken of iemand van het COC in jullie netwerk, in contact kan komen met een sleutelfiguur. En of die weer in contact kan komen met jongeren zoals de jongens die jou aangevallen hebben.
Wie weet kan zo’n sleutelfiguur — op een sportschool, of in een buurthuis bijvoorbeeld — die jongeren wat verstand aanpraten. Dat je respect kunt hebben voor mensen, ze in hun waarde kunt laten.
Hij zou erover nadenken. Maar gaf vooral ook aan dat hij heel blij was dat iemand naar zijn verhaal had geluisterd. Hij was er tevreden mee, was dankbaar dat er naar zijn verhaal was geluisterd én dat iemand actief met hem meedacht.”
Naast het gevoel te hebben dat iemand naar je luistert, of dat er actief met je meegedacht wordt wat je zelf nog kunt doen, is er nog een belangrijke reden om melding te maken van discriminatie. Hoe weet je namelijk hoe je er juridisch voor staat en welke juridische stappen je eventueel kunt nemen?
2. Een expert helpt je verder op weg

“Je moet toch weten waar je precies recht op hebt,” legt Luciano uit. Een expert van Discriminatie.nl kan helpen om te bepalen of er ook sprake is van juridische discriminatie, en wat je eventueel kunt doen om dit verder aan te pakken. Luciano vervolgt: “Bij veel meldingen geef ik precies aan wat in de gelijke behandelingswetgeving staat. Mensen denken vaak dat elke vorm van uitsluiting discriminatie is, maar dat is niet altijd het geval. Leeftijd is bijvoorbeeld alleen een discriminatiegrond binnen het terrein arbeid.”
Wat doet een medewerker van Discriminatie.nl precies?
Luciano vertelt verder over een meisje dat vanwege haar hoofddoek werd geweigerd bij een sportschool: “Mijn collega heeft die sportschool een hoor-wederhoor-brief gestuurd. Hoewel de sportschool in eerste instantie ontkende, werd de klacht toch serieus genomen en verder onderzocht. De melding leidde in dit geval tot het aanpassen van het reglement van deze sportschool, náást nog de erkenning dat de regels initieel discriminerend waren.”
Bovenstaande is een mooi voorbeeld van hoe jouw melding het leven niet alleen voor jou, maar ook voor anderen beter kan helpen maken. En dat effect, van één melding, op de hele maatschappij — dat kan nog best ver gaan.
3. Jouw melding beïnvloedt landelijk en plaatselijk beleid

Luciano benadrukt: “Wat we écht niet mogen onderschatten: elke melding van discriminatie draagt hoe dan ook bij aan landelijke rapportages die beleidswijzigingen kunnen beïnvloeden.
Neem bijvoorbeeld de specifieke toevoeging van chronische ziekte en handicap als gronden voor discriminatie in artikel 1 van de grondwet. Of de toevoeging van seksuele gerichtheid als grond voor discriminatie in de grondwet. Dit is het resultaat van onder andere jarenlange meldingen over discriminatie van LHBTI+ mensen en andere groepen. En een grondwetswijziging: dat is echt niet zomaar iets.”
Luciano voegt toe: “Op lokaal niveau kan een melding ook leiden tot aanpassingen in gemeentelijke verordeningen. In Den Haag hebben meldingen van discriminatie bijvoorbeeld geleid tot de ‘three strikes rule’ voor horecaondernemingen die herhaaldelijk discrimineren.”
Waarom het wél helpt als je discriminatie meldt
Discriminatie melden bij het landelijk meldpunt Discriminatie.nl heeft dus wel degelijk impact. Wat levert het op voor jou, en voor de ander, als je discriminatie meldt?
- Het zorgt ervoor dat iemand naar je luistert.
En dat je je gehoord voelt. Zodat je weet dat je er niet alleen voor staat.
- Je krijgt ondersteuning van experts.
Zodat je weet waar je recht op hebt en welke vervolgstappen je eventueel kunt nemen.
- Jouw melding informeert de gemeentelijke en landelijke politiek.
En kan bijdragen aan veranderingen in beleid en wetgeving.
Ben jij ook vóór gelijke behandeling, en tegen discriminatie?
Deel dit artikel dan met anderen, en help ons de bewustwording te vergroten. Vertel de mensen om je heen waarom het belangrijk is om discriminatie te melden én wat het kan opleveren.