Direct naar inhoud

Stop
Hanky
Panky
Shanghai

Voor veel mensen zal het zogenaamde verjaardagslied Hanky Panky Shanghai niet onbekend zijn. Dit lied zat ook tijdens mijn basisschooltijd in het vaste repertoire van verjaardagsliedjes. Maar, dit ‘verjaardagslied’ is niet voor iedereen leuk om te horen. In deze blog leg ik, namens antiracisme organisatie Asian Raisins, graag uit waarom mensen moeten stoppen met het zingen van het lied Hanky Panky Shanghai.

Maar Hanky Panky Shanghai is toch niet racistisch?

Als jij niet Oost- of Zuidoost-Aziatisch bent kan het moeilijk te begrijpen zijn waarom het zingen van dit lied racistisch en kwetsend is. Of misschien heb je er nog nooit bij stilgestaan dat het dat is. Iedereen heeft toch alleen maar goede bedoelingen tijdens het zingen? Toch kennen veel Oost- en Zuidoost-Aziatische Nederlanders het gevoel van onbehagen dat verjaardagen op de basisschool gaven. Niet alleen op de eigen verjaardag, maar ook op die van anderen, werd en wordt het lied Hanky Panky Shanghai vaak gezongen. Tijdens het zingen van dit ‘verjaardagslied’ worden vaak racistische gebaren gemaakt, zoals de ooghoeken met de vingers naar de zijkant trekken of de handen bij elkaar doen en buig bewegingen maken. Iets dat ik me nog goed kan herinneren van vroeger, en ik denk dat ik niet de enige ben, is dat de leerkracht dan zei: “Jij hoeft geen spl**togen te trekken want die heb jij al”. Dit gaf mij, en naar mijn weten vele anderen, een onprettig gevoel: je hoorde er niet bij. Hanky Panky Shanghai laat kinderen van Oost- en Zuidoost-Aziatische afkomst op deze manier al op jonge leeftijd kennismaken met racisme en uitsluiting. Eigenlijk toch te raar voor woorden?

Wat is Hanky Panky Shanghai en waarom is het zingen ervan verkeerd?
Het lied bestaat uit twee nonsens woorden en de naam van de stad Shanghai, wat zogenaamd een zin moet vormen in een Chinese taal. Dit is echter een slap aftreksel van een echte Chinese taal, wat niet alleen kwetsend is door spot te drijven met Chinese talen, maar ook misinformatie verspreid. Het gebaar en de benaming spl**toog kwetst veel mensen omdat het het uiterlijk van Oost- en Zuidoost-Aziatische mensen belachelijk maakt. Oost- en Zuidoost-Aziatisch-Nederlandse kinderen voelen zich hierdoor niet geaccepteerd en kunnen zich schamen voor hun eigen afkomst, uiterlijk en cultuur. Zeker wanneer zulke ogenschijnlijk onschuldige liedjes gezongen worden in de veilige omgeving van een school heeft dit ingrijpende gevolgen.

Tegelijkertijd is het zingen van Hanky Panky Shanghai geen interactie die enkel tussen leeftijdsgenoten plaatsvindt: in de context van een verjaardagsviering wordt dit ingezet of goedgekeurd door de docent. Veel Oost- en Zuidoost-Aziatische kinderen worden zo systematisch “voor de grap” gecentreerd in een liedje dat hun etniciteit, culturele achtergrond én uiterlijk reduceert tot nonsens geluiden en gebaren.

Het wordt tijd dat de klas een inclusieve leeromgeving wordt voor alle kinderen. Om dat te realiseren is natuurlijk een inclusief verjaardagsfeest nodig. Het is daarom tijd voor leraren, schoolbesturen, ouders en educatieve vrijwilligers om afscheid te nemen van het lied Hanky Panky Shanghai!

Over Asian Raisins en de Stop Hanky Panky Shanghai campagne

Stichting Asian Raisins is een Nederlandse antiracisme organisatie en mediaplatform dat via aansprekende en proactieve campagnes sociale problemen zichtbaar en bespreekbaar maakt. Met de toekomstige lancering van de campagne Stop Hanky Panky Shanghai wil Asian Raisins mensen bewust maken van de negatieve gevolgen van het zogenaamde verjaardagslied Hanky Panky Shanghai. Met deze campagne streeft Asian Raisins naar een leuk verjaardagsfeest voor ieder kind. Hiervoor hebben ze al een succesvolle crowdfunding gehouden. Met het opgehaalde geld willen ze verschillende campagnematerialen bekostigen, waaronder een video, een lespakket en posters. Wil jij ook op de hoogte blijven van deze campagne? Check dan hun Instagram.